Sản xuất thức ăn thủy sản tại Scotland

Cargill Aqua Nutrion (CQN) là công ty thức ăn thủy sản lớn nhất thế giới tại Scotland. Cùng khám phá cơ sở này để hiểu hơn về cách sản xuất thức ăn cho cá hồi và nhìn nhận về tương lai của ngành thức ăn thủy sản.

Quy trình sản xuất thức ăn cá hồi

Thức ăn cá hồi là một trong những thức ăn đậm đặc dinh dưỡng nhất, nhưng độ chính xác của công thức thức ăn tại hệ thống sản xuất của CQN khiến nhiều người phải kinh ngạc, thậm chí với cả những người trong ngành. Nhà máy CQN tại Scotland đang vận hành 2 dây chuyền sản xuất thức ăn viên ép đùn được đóng gói theo yêu cầu của khách hàng dưới dạng túi 20 kg đến 1,2 tấn/bao.

Toàn bộ nguyên liệu chế biến được nhà máy nhập về sẽ được bảo quản trong hầm ủ hoặc bể chuyên dụng và được kiểm tra chất lượng kỹ lưỡng trước khi chuyển tới hầm ủ trong hệ thống. Nguyên liệu chế biến với các thành phần chính gồm protein, dầu, khoáng chất và vitamin được phối trộn với chất kết dính. Tỷ lệ của từng nguyên liệu tuân theo một công thức chính xác theo nhu cầu của mỗi khách hàng cá nhân.

Trước khi trộn và nghiền để ép đùn, nguyên liệu được cân trọng lượng. Máy ép đùn điều khiển bằng máy tính sẽ tự động bổ sung nước để nấu chín hỗn hợp thức ăn khô bằng hơi nước và dầu. Viên thức ăn được kiểm tra độ ẩm kỹ lưỡng, hàm lượng protein, độ đậm đặc trước khi sấy khô để làm giảm lượng ẩm. Quá trình sấy khô tạo ra nhiều không gian hơn để bổ sung dầu dầu cá hoặc dầu thực vật vào thức ăn viên. Sự kết hợp của dầu cá và thực vật được kiểm soát chặt chẽ để cân đối được yêu cầu của người nuôi về hàm lượng axit béo Omega-3 cũng như giá bán đảm bảo lợi nhuận cho nhà sản xuất. Quá trình làm mát thức ăn viên diễn ra gần 1 tiếng đồng hồ tại hệ thống làm lạnh nhanh để sẵn sàng đóng gói. Đây là quy trình cuối cùng trong quá trình sản xuất nhưng lại đóng vai trò quyết định chất lượng và độ an toàn của sản phẩm.

Nhà máy có hệ thống đóng gói tự động quy mô nhỏ và bán tự động quy mô lớn. Tại đây, các viên thức ăn được lấy mẫu để kiểm tra lý tính, chất lượng dinh dưỡng như độ ẩm, protein, dầu, độ nổi và độ bền. Những thức ăn đã kiểm tra chất lượng được bảo quản hoặc trực tiếp chuyển giao cho khách hàng với cam kết khả năng truy xuất nguồn gốc với mọi thành phần trong mọi giai đoạn của quá trình sản xuất.

Gia tăng nhu cầu thức ăn thủy sản

Sản lượng thủy sản nuôi của toàn cầu ước trên 102 triệu tấn tới năm 2026 (theo FAO) được coi là động lực thúc đẩy sự phát triển của ngành thức ăn thủy sản. Cùng với đó, sự quan tâm về một ngành nuôi trồng thủy sản bền vững ở cả sản xuất và nguồn cung thức ăn cũng tăng dần.

Các nguồn nguyên liệu từ động vật biển đóng vai trò quan trọng nhất trong sự phát triển của thức ăn thủy sản; nhưng hiện nay nguồn cung nguyên liệu này đang bị hạn chế và thiếu bền vững. Trong bối cảnh này, những công ty thức ăn thủy sản như CQN dần chuyển sang các nguồn nguyên liệu bền vững hơn không có nguồn gốc động vật và hợp tác với các nhà cung cấp nguyên liệu động vật biển để cải thiện khai thác bền vững hơn. Dave Robb, Giám đốc phát triển bền vững của CQN cho biết, thức ăn cá hồi do Công ty sản xuất tại Scotland khá đa dạng vì các công ty nuôi cá hồi lớn nhất Scotland đang tăng nhu cầu với nhiều chứng nhận khác nhau gồm hữu cơ, Label Rouge, GlobalGAP, Whole Foods và ASC, BAP.

Tại một cuộc họp của CQN tại Trung tâm R&D ở Na Uy và Chilê, mục tiêu quan trọng nhất hiện nay là tập trung phát triển được công thức thức ăn hỗ trợ sức khỏe cá, đáp ứng nhu cầu về axit béo Omega-3 chuỗi dài của cá và người tiêu dùng; đồng thời, giảm sự phụ thuộc vào nguồn thức ăn cá biển. Robb cho biết, chúng tôi chủ yếu dựa vào nguồn nguyên liệu thay thế để tạo ra các sản phẩm thức ăn thủy sản; điều này đồng nghĩa hơn 10 năm qua và tới nay, tổng khối lượng bột cá công ty sử dụng vẫn duy trì ổn định, nhưng sản lượng thức ăn thủy sản vẫn tăng bền vững.

Bền vững toàn diện

Nhu cầu tăng cường sử dụng đạm và tinh dầu từ các nhà máy cùng với các nguồn nguyên liệu mới chính là động lực làm giảm sử dụng nguyên liệu cá biển. Giảm sử dụng dầu cá trong thức ăn cho cá hồi ngày càng trở nên nan giải hơn, bởi đây chính là nguyên liệu cung cấp axit béo Omega-3 cho cá nước lạnh mà rất khó được thay thế bởi dầu thực vật. 

Tính bền vững mà CQN đặt ra gồm nhiều yếu tố đi kèm từ truy xuất nguồn gốc toàn diện và minh bạch suốt chuỗi cung cấp, nguyên liệu tươi sống bền vững, an toàn thực phẩm và nhân quyền tới việc giảm năng lượng và nguồn nước sử dụng, giảm chất thải trong quá trình sản xuất. Năm 2016, 90% nguyên liệu động vật biển được sử dụng trong các sản phẩm thức ăn mang thương hiệu EWOS được Tổ chức Nguồn nguyên liệu biển (IFFO) chứng nhận bền vững (IFFO RS Global Standard) và con số này đã tăng lên 100% vào năm 2017. Tất cả đậu tương được sử dụng trong các sản phẩm thức ăn EWOS Na Uy và Scotland đều được chứng nhận bởi ProTerra về nguồn gốc từ những nông trại đáp ứng được được tiêu chuẩn bền vững. Từ nhiều thập kỷ trước, Cargill đã cải thiện truy xuất nguồn gốc nguyên liệu để giảm hàm lượng nhiễm chất độc hại như PCBs và dioxins xuống dưới cả hàm lượng tối đa cho phép 16% trong thức ăn chăn nuôi nhằm giúp người nuôi cá tạo ra được sản phẩm an toàn phục vụ người tiêu dùng thủy hải sản. 

>> Được thành lập năm 2015 sau thương vụ mua lại nhà máy thức ăn cá hồi EWOS, CQN tập trung sản xuất thức ăn cá hồi, cá rô phi và tôm tại 20 quốc gia. Năm 2016, CQN sản xuất được 931.000 tấn thức ăn cá hồi các loại; 810.000 tấn thức ăn thủy sản nước ấm và dự báo sẽ đạt tăng trưởng tốt trong lĩnh vực này trong những thập kỷ tới.