Tưới tiết kiệm - Giải pháp bền vững cho vườn cây dài ngày

Trong bối cảnh hạn hán, thiếu nước tưới cho cây trồng trên diện rộng như hiện nay, biện pháp tối ưu là phải sớm triển khai mô hình tưới tiết kiệm cho cây trồng...

Trong ảnh: Một mô hình trồng tiêu áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt của Israel

Tại một Hội thảo quan trọng của ngành Nông nghiệp diễn ra mới đây tại TP Buôn Ma Thuột (Đăk Lăk), Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh, các nhà khoa học, các đại biểu... đều thống nhất chung một ý kiến: Trong bối cảnh hạn hán, thiếu nước tưới cho cây trồng trên diện rộng như hiện nay, biện pháp tối ưu là phải sớm triển khai mô hình tưới tiết kiệm cho cây trồng.

Tại Hội thảo này, Cty CP Công nghệ tưới Khang Thịnh đã giới thiệu mô hình tưới nước "siêu tiết kiệm" trên cây cà phê và hồ tiêu.

Công nghệ này được nhập từ Israel, rất phù hợp với điều kiện tưới cho cây cà phê và hồ tiêu ở Tây Nguyên. Hệ thống tưới nhỏ giọt này sẽ tiết kiệm được 40% lượng nước so với cách tưới truyền thống.

Đặc biệt, bà con còn bón phân, thuốc bảo vệ thực vật thông qua hệ thống tưới này bằng cách đưa phân, thuốc vào đường ống, từ đó phân và thuốc theo ống nước đến với từng gốc cây. Biện pháp bón phân này tiết kiệm được 30 - 40% lượng phân bón so với bón phân kiểu truyền thống.

Nông dân Nguyễn Lê Trung (thôn 7, xã Ea Hok, huyện Cư Kuin, Đăk Lăk) có vườn tiêu trồng từ năm 2002. Đến năm 2015, anh được tiếp cận và áp dụng mô hình tưới tiết kiệm.

Anh vui vẻ nhận xét: "Tưới tiết kiệm hiệu quả hơn rất nhiều, như giữ được màu xanh cho lá, mặt đất luôn luôn ẩm. Một tháng chỉ cần tưới hai đợt bằng cách chỉ cần bật cầu giao rồi... đi ngủ, không cần phải cực nhọc kéo vòi khắp vườn. Áp dụng mô hình này, nhà em tiết kiệm được đủ thứ, từ nước, phân bón đến công lao động. Đặc biệt vườn tiêu lúc nào cũng xanh tốt".

Anh Lê Hùng Huấn (thôn An Điền, xã Ia Blang, huyện Chư Sê, Gia Lai) có 3ha tiêu (3.500 trụ) vừa cho thu hoạch vụ đầu. Từ xa nhìn vào, vườn tiêu của anh cứ ngằn ngặt xanh dưới cái nắng như đổ lửa của cao điểm mùa khô Tây Nguyên. Bước vào vườn tiêu đúng mười hai giờ trưa, cảm giác mát lạnh đến dễ chịu, không thể nghĩ rằng ở ngoài kia đang hầm hập nóng.

Anh Huấn áp dụng mô hình tưới tiết kiệm từ năm 2013, anh nhận xét: Đây là mô hình rất hiệu quả bởi tưới tiết kiệm đất không bị nén, mặt đất luôn giữ được độ ẩm, tiết kiệm nước và phân bón, tiết kiệm công tưới, đặc biệt vườn cây phát triển rất tốt...

Cái khác trong việc áp dụng mô hình tưới tiết kiệm của anh Huấn là không chỉ tưới nhỏ giọt dưới gốc, vườn nhà anh còn thiết kế hệ thống tưới phun mưa bên trên cây tiêu. Việc tưới phun mưa trên lá, theo ông Hoàng Phước Bính - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê, là vô cùng cần thiết, bởi hồ tiêu là cây lưỡng tính (tự thụ phấn), vậy nên cần có mưa (nước) tác động để làm rách bao phấn, quá trình thụ phấn sẽ dễ dàng hơn. Ngoài ra, tưới phun mưa còn làm giảm tác hại của những cơn mưa a xít, thường xuất hiện vào đầu mùa mưa Tây Nguyên...

Nhận xét về hệ thống tưới tiết kiệm này, TS Lê Ngọc Báu (nguyên Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên) cho biết: "Tôi đánh giá cao hiệu quả của hệ thống tưới nhỏ giọt này, đặc biệt là đối với cây tiêu. Đây là công nghệ được đánh giá tưới tiết kiệm hiệu quả nhất trên thế giới. Với cây tiêu, ngoài việc tiết kiệm nước và phân bón đến 40%, tiết kiệm công lao động, nó còn có tác dụng hạn chế được cỏ dại, hạn chế sự lây lan mầm bệnh ở trong đất vì nó tưới cục bộ.

Đây là biện pháp lý tưởng nhất mà tôi nghĩ, trong tương lai cần nhân rộng mô hình này. Nhà nước cũng cần quan tâm đúng mức để giúp nông dân khai thác có hiệu quả thế mạnh nông nghiệp ở Tây Nguyên...".