Vai trò quercetin trong nuôi trồng thủy sản

Một báo cáo mới đây cho thấy xu hướng và tiềm năng của việc sử dụng sắc tố thực vật trong nuôi trồng thủy sản.

Quercetin có nhiều trong trong nhiều loại trái cây, rau củ, ngũ cốc và hành tây đỏ.

Vai trò quercetin trong nuôi trồng thủy sản

Để giảm bớt căng thẳng, và tăng cường sức đề kháng với mầm bệnh trên cá, một số phụ gia thức ăn như vitamin C, vitamin E, selen (Diraman và cộng sự, 2009; Wang và cộng sự, 2009) và một số oligosaccharides (Genc và cộng sự, 2007), đã được sử dụng rộng rãi và mang lại hiệu quả.

Các loại thuốc thảo dược như flavonoid đã được biết đến để cải thiện sức khỏe tổng thể của động vật, Flavonoid (hoặc Vitamin P), các chất chuyển hóa thứ cấp của thực vật, là một nhóm các hợp chất phenolic có tính chất chống oxy hóa mạnh. Khả năng chống oxy hóa của flavonol cao hơn khoảng 50 lần so với vitamin C (Dai et al, 2004). 

Quercetin, là một sắc tố thực vật (flavonoid) được sử dụng làm thuốc. Nó có mặt trong trái cây, rau, lá và ngũ cốc. Cũng như các loại flavonoid khác, quercetin là chất chống oxy hóa mạnh giúp cơ thể chống lại các gốc tự do và phòng ngừa nhiều bệnh. Có thể được sử dụng như một thành phần trong chất bổ sung, đồ uống, thực phẩm. Quercetin ngoài tác dụng chống oxy hoá nó còn có khả năng chống viêm.

Ngày nay quercetin được sản xuất bằng chiết xuất từ vảy khô hành tây. Ảnh: Welcome to Quercegen Pharmaceuticals

Những nghiên cứu trước đây cho thấy bổ sung quercetin có thể làm giảm tổn thương oxy hóa do quá trình sản xuất quá mức các gốc tự do từ đó bảo vệ các cơ quan tiêu hóa như tụy (Coskun và cộng sự, 2005), gan (Janbaz, 2004), niêm mạc dạ dày và niêm mạc ruột (Martín et al, 1998).

Bổ sung quercetin vào chế độ ăn của cá

Zhai và Liu 2014 đã nghiên cứu ảnh hưởng của Quercetin khi bổ sung vào chế độ ăn của cá rô phi.

Bốn trăm cá rô phi (Oreochromis niloticus), được chia ngẫu nhiên thành năm nhóm điều trị với bốn lần lặp lại trong mỗi nhóm / 20 cá mỗi lần lặp lại. Mức độ Quercetin trong chế độ ăn của 5 nhóm điều trị lần lượt là 0, 200, 400, 800, và 1600 mg / kg.Thời gian thí nghiệm là 49 ngày. 

Kết quả đã cho thấy: Tỷ lệ tăng trọng, tăng trưởng và tỉ chuyển đổi thức ăn của nhóm chế độ ăn uống Quercetin được cải thiện đáng kể (P <0,05) so với nhóm chứng. Không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ sống giữa nhóm đối chứng và tất cả các nhóm chế độ ăn uống Quercetin (P> 0,05) điều này cho thấy bổ sung quercetin không gây chết cá.

Hoạt động của các enzyme tiêu hóa như protease, lipase, và amylase, trong dạ dày và ruột tăng lên đáng kể khi mức độ ăn uống Quercetin là trên 400 mg / kg. Mức lipid trong cơ thể cá được giảm xuống khi bổ sung quercetin – điều này chứng tỏ quercetin giúp cải thiện sức khỏe cá bởi mức độ lipid trong máu ngày càng được xem là dấu hiệu suy giảm tình trạng sức khỏe của cá nuôi.

Kết quả của nghiên cứu này cho thấy bổ sung Quercetin trong chế độ ăn cá rô phi có thể có tác dụng có lợi đối với hoạt động của enzyme tiêu hóa, tiềm năng chống oxy hóa trong gan tụy, và cải thiện hiệu suất tăng trưởng.

Bổ sung quercetin vào nước nuôi tôm thẻ chân trắng

Hệ thống Công nghệ Biofloc (BFT) là phương pháp nuôi sử dụng các cộng đồng vi sinh vật để bảo tồn chất lượng nước và cải thiện một số thông số sinh học của tôm thẻ chân trắng Thái Bình Dương (Litopenaeus vannamei).

Trong nghiên cứu của Diana Carolina Molina León và cộng sự năm 2018, nước của một hệ thống biofloc nhận được bổ sung 4 nồng độ khác nhau của quercetin mỗi 24 giờ và một nghiệm thức đối chứng (không cần thêm quercetin).

Trong 7 ngày, một số thông số chất lượng nước được phân tích hàng ngày. Kết quả chỉ ra rằng tất cả các thông số vẫn nằm trong khoảng tối ưu cho tôm thẻ chân trắng.

Trong thí nghiệm thứ hai, tôm được duy trì trong một hệ thống BFT với bổ sung quercetin với hàm lượng 1 mg /  L nước và nhóm đối chứng không bổ sung quercetin trong 30 ngày.

Kết quả cho thấy: hàm lượng flavonoid trong cơ và gan tụy của tôm tăng sau 10 và 20 ngày điều trị quercetin, tương ứng; tăng trọng của tôm được cải thiện khi tôm bổ sung quercetin.

Kết luận rằng công nghệ bioflocs được bổ sung thêm quercetin làm tăng khả năng chống oxy hóa cho tôm nuôi mà không thay đổi các thông số chất lượng nước đồng thời tăng trưởng của tôm cũng được cải thiện đáng kể.

Những nghiên cứu trên cho thấy có 2 phương pháp tiềm năng để sử dụng quercetin trong nuôi trồng thủy sản là bổ sung vào thức ăn và bổ sung trực tiếp vào nước nuôi. Để đem lại hiệu quả nhất thì việc lựa chọn phương pháp bổ sung phụ thuộc vào loài và mô hình nuôi. Báo cáo này cung cấp thêm một chất oxy hóa có nguồn gốc thực vật là quercetin với khả năng ứng dụng nhằm kích thích miễn dịch và cải thiện tăng trưởng cho tôm cá.