Vườn chôm chôm trên đất phèn U Minh Hạ

Chôm chôm vốn là loại cây ăn trái chỉ thích hợp với vùng đất ngọt phù sa, đất thịt pha cát hoặc đất đỏ bazan, có khả năng thoát nước tốt. Vậy mà ở xứ U Minh Hạ, lão nông Trần Thanh Sử (Ấp 10, xã Nguyễn Phích, huyện U Minh) đã đem loại cây này về trồng hơn 15 năm qua. Mặc dù được trồng trên vùng đất phèn, cây chôm chôm vẫn bén rễ, đơm hoa, kết trái mỗi khi đến vụ mùa.

Trên vùng đất phèn U Minh Hạ, vườn chôm chôm của ông Năm Sử vẫn cho trái hơn chục năm qua.

Ghé vào vườn chôm chôm đang chín đỏ, cái sịa và cây bẹo bán chôm chôm để trước nhà, vừa bán xong cho mấy người khách, ông Sử cười: “Cũng may, đợt mưa gió vừa rồi vườn chôm chôm không bị ảnh hưởng gì. Trái chưa kịp chín là đã có người đặt chừa lại cho họ đãi đám rồi. Có bữa để sịa chôm chôm trước nhà, người ta đi qua đi lại không mà bán được cả trăm kí, chưa kể đi giao nữa, có mấy mối ngoài chợ dặn lấy sỉ mà mình không có số lượng nhiều”.   

Ông Sử kể, từ năm 1993, ông về đây sinh sống. Lúc đó, cha ông đã trồng thử cây chôm chôm trên vùng đất này. Thấy cây vẫn sống và cho trái, vài năm sau, ông lên Bến Tre mua 40 gốc chôm chôm về trồng trên diện tích 2 ngàn mét vuông. Ông cũng học hỏi kỹ thuật trồng của nhà vườn để cây có thể sinh trưởng trên vùng đất nơi đây.

Ban đầu ông Sử cải tạo đất phèn, lên liếp cao khoảng 1 m để cây không bị ngập úng vào mùa mưa, khoảng cách giữa các cây từ 8-10 m. Sau 3 năm chăm sóc, cây bắt đầu cho trái. Mỗi vụ chôm chôm đạt năng suất từ 700 kg đến 1 tấn (tuỳ năm). Với giá bán từ 15-20 ngàn đồng/kg, mỗi năm ông thu về gần 20 triệu đồng. Ông Sử chia sẻ: “Mùa chôm chôm ở đây trễ hơn những vùng trên khoảng 1 tháng. Vài năm trở lại đây, mặc dù có giá nhưng do điều kiện khí hậu khắc nghiệt, nắng nóng kéo dài, độ phèn cao, thiếu nước ngọt để tưới nên chôm chôm cho năng suất không cao như lúc trước. Vườn chôm chôm này cũng lâu năm rồi, muốn năng  suất cao mình phải tỉa lại cây, đầu tư hệ thống tưới, phải tốn chi phí hơn 100 triệu đồng”.

U Minh Hạ là vùng sản xuất nông lâm kết hợp, chủ yếu trồng tràm và lúa. Tuy nhiên, nhiều năm nay, sản xuất lúa không hiệu quả do đất phèn nặng, thời tiết thất thường nên người dân chuyển dần sang trồng tràm và cây ăn trái. Vì vậy, đây được xem là vườn chôm chôm đầu tiên xuất hiện ở Cà Mau. Mặc dù khâu chăm sóc, điều kiện phát triển của cây không được thuận lợi, nhưng vườn chôm chôm của ông Sử không sử dụng phân thuốc hoá học nên chất lượng trái giòn ngọt, an toàn, được mọi người ưa chuộng, thậm chí không đủ để bán. Hiện tại, ông Sử đã san lấp đất, lên liếp để chuẩn bị mở rộng thêm diện tích trồng giống chôm chôm mới Tiến Cường cho năng suất cao hơn. Bên cạnh đó, ông dự kiến trồng thêm sầu riêng và măng cụt, hướng tới phát triển du lịch nhà vườn.

Có thể nói, đây là tín hiệu vui mở hướng cho nông dân trên vùng đất phèn mặn này. Bên cạnh đó, cần có sự hỗ trợ của ngành nông nghiệp giúp nông dân nâng cao hiệu quả, góp phần đa dạng mô hình kinh tế ở địa phương, nhất là khi loại hình du lịch sinh thái miệt vườn đang phát triển như hiện nay.