Nuôi dưỡng, chăm sóc bò vắt sữa

Sau khi đẻ, cho bò ăn uống tại chuồng ngày 2 lần: sáng và chiều.

Cho ăn thức ăn tinh trước, thô sau, đảm bảo thức ăn cỏ tươi ngon, bổ sung thức ăn giàu Protein là cám hỗn hợp và các loại củ, quả, cho uống nước đầy đủ để có nhiều sữa.

Bò cái sau khi đẻ 1 tháng trở đi, ta phải theo dõi để biết bò động dục trở lại, tốt nhất là sau 2 tháng trở đi ta mới phối giống.

Bò vắt sữa nếu được chăm sóc, nuôi dưỡng tốt, bò sẽ cho năng suất sữa cao. Người chăn nuôi cần chú ý những điểm sau đây:

1. Công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và vắt sữa:

Thời gian vắt sữa:

Mùa hè:

+ Sáng: 5 giờ - 6 giờ

+ Chiều: 17 giờ - 18 giờ

Mùa đông:

+ Sáng: 5 giờ 30' - 6 giờ 30'

+ Chiều: 16 giờ 30' - 17 giờ 30'.

2. Người chăn nuôi phải hiểu được đặc tính của bò mình nuôi:

Thích ăn gì, hoạt động thế nào? Không thay đổi người chăm sóc và vắt sữa.

3. Đảm bảo tiêu chuẩn và khẩu phần ăn cho bò sữa:

Một bò sữa bình thường cần một lượng thức ăn để duy trì mọi hoạt động gọi là khẩu phần duy trì một lượng thức ăn cho nuôi con và một lượng thức ăn cho sữa. Bò cho lít sữa thứ 6 mới tính thức ăn tinh, cứ 0,4kg thức ăn thì tính cho 1kg sữa.

Thức ăn tinh 1 con bò sữa khoảng 6 - 8kg/ngày.

Cỏ tươi cho 1 con bò sữa khoảng 30 - 40kg/ngày.

4. Chế độ vắt sữa:

Những ngày đầu bò mới đẻ thường bầu vú còn cứng, do đó, lúc vắt sữa ta phải lấy nước nóng chườm bầu vú cho mềm lại đồng thời tăng cường xoa bóp bầu vú 3 - 4 lần/ngày, cho đến khi bầu vú bò mềm hẳn thì lúc đó lượng sữa mới tăng dần lên được.

Cho bò ăn và vắt sữa đúng giờ tạo phản xạ có điều kiện cho bò sữa và kích thích tiết sữa khi đến giờ được ăn.

Cho bò ăn cùng lúc với vắt sữa, thức ăn tinh và củ quả cho ăn thuốc, thức ăn xanh thô cho ăn sau.

Những quy định về vắt sữa:

- Vắt đúng giờ, cố định người vắt.

- Giữ yên lặng nơi vắt sữa, không hút thuốc lá không gây cảm giác khó chịu đối với bò vắt sữa.

- Dụng cụ vắt sữa sạch sẽ, hợp vệ sinh.

- Bò cao sản vắt trước, trung sản và thấp vắt sau. Trong 1 con bò viêm vú, vú nào không viêm vắt trước vú nào viêm vắt sau. Sữa bò viêm phải vắt ra ngoài, không được sử dụng.

- Sữa bò trong vòng 7 ngày đầu chỉ cho bê uống. Không được nhập chung vào sữa hàng hóa.

Quy trình vắt sữa:

- Đưa bò vào vị trí vắt, cho bò ăn thức ăn tinh theo khẩu phần.

- Cố định cổ cột chân bò.

- Rửa vú bằng nước sạch, dùng khăn lau khô, vắt mỗi vú vài tia sữa vào miếng vải đen để kiểm tra viêm vú (nếu lợn cợn là bị viêm).

- Xoa kích thích: Mục đích gây cảm giác dễ chịu, kích thích sữa xuống và bò bình tĩnh cho vắt sữa.

5. Giữ cho bò đứng:

Bò sữa có thói quen là khi đến giờ được ăn, đang nằm nghỉ hoặc nhai lại sẽ đứng bật dậy, ỉa, đái và bắt đầu ăn. Đó là điều kiện hết sức thuận lợi cho việc chuẩn bị vắt sữa.

Ngay sau khi vắt sữa, núm vú còn mở nên dễ bị tổn thương và nhiễm khuẩn của môi trường gây ra. Vì vậy, phải khuyến khích bò giữ tư thế đứng cho vắt sữa.

6. Cho bò sữa uống đủ nước:

Bò sữa cần có đủ nước uống và nhu cầu nước cũng cần thiết, nếu thiếu nước uống một ngày, ngày hôm sau lượng sữa tụt ngay và 10 ngày sau lượng sữa vẫn chưa hồi phục được như mức cũ.

Một bò sữa có thể uống từ 20 - 60 lít nước/ngày, do đó, máng uống phải luôn có nước sạch mát để bò uống tự do.

7. Tắm chải, vận động:

Mỗi ngày tắm cho bò 1lần cho sạch sẽ và dùng bàn chải xoa chải 1 - 2 lần. Nếu nuôi bò sữa tại chuồng, ít nhất 1 ngày phải cho bò ra ngoài vận động 2 lần để tránh bệnh thiếu Vitamin D.

8. Chống nóng và vệ sinh thú y:

Trong những ngày nóng bức, ngoài việc tắm chải cho bò cần để bò đứng ở những chỗ thoáng mát, khi trời lạnh cần che chắn chuồng nuôi, nền chuồng luôn sạch sẽ, khô ráo, không để ẩm ướt và lầy lội.

Định kỳ chống ve, tẩy giun sán và tiêm phòng các bệnh dịch tả, tụ huyết trùng, nhiệt thán, lở mồm long móng... theo quy định của thú y.